က်မနာမည္."မာလာလာ"ပါ။

မၾကာခင္က.ကမာၻ့သတင္းမီဒီယာေတြမွာပါေနတဲ့."မာလာလာ"ဆိုတဲ့စကားလံုးလွလွေလးကို.ျမင္ဖူး.ၾကားဖူးပါစ။.မာလာလာဆိုတာ.ယေန႔ကမာၻေပၚမွာ.ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေနတဲ့.ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံက.အသက္၁၇ႏွစ္အရြယ္.ေကာင္မေလးတေယာက္ရဲ႕နာမည္ပါ။.နာမည္အျပည့္အစံုက.Malala_Yousafzaiပါ။.မာလာလာဟာ.မႏွစ္ကေအာက္တိုဘာလမွာ.ကမာၻ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုႀကီးခ်ီးျမင့္ခံခဲ့ရလို႔.ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေနတာပါ။.မာလာလာ.ဘာေၾကာင့္ႏိုဘယ္ဆုခဲ့ရတယ္ဆိုတာ
.သူမအေၾကာင္း.မၾကားဖူး.မဖတ္ဖူးသူေတြအတြက္ေဝမွ်ေပးလိုက္ပါတယ္။
မာလာလာကို.-၁၉၉၇ခုႏွစ္.ဇူလိုင္လ(၁၂)ရက္ေန႔.ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံက.မင္ဂိုရာၿမိဳေလးမွာ.ေမြးဖြားခဲ့တယ္။.ေမြးခ်င္း၃ေယာက္ထဲမွာ.တဦးတည္းေသာမိန္းခေလးပါ။.သူမရဲ႕အေဖက.ပါကစၥတန္လူမိ်ဳး.အဂၤလိပ္စာတတ္ေက်ာင္းဆရာတဦးျဖစ္ၿပီး.မင္ဂိုရာၿမိဳ႕ရဲ႕အစိုးရေက်ာင္းေတြကို.စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္သူပါ။
၂၀၀၉ခုနစ္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ.မင္ဂိုရာၿမိဳ႕ေလးဟာ.ပါကစၥတန္အစိုးရရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာမရွိပဲ.တာလီဘန္မူဆလင္အစြန္းေရာက္သမားေတြက.သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ထားပါတယ္။.တာလီဘန္ေတြဟာ.တင္းၾကပ္တဲ့ဘာသာေရးထံုးစံအရ.မင္ဂိုရာၿမိဳ႕က.မိန္းကေလးေတြကို.ေက်ာင္းမေနရဘူးဆိုတဲ့အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားတယ္။.အသက္၁၂ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့မာလာလာဟာ.အင္တာနက္မွာရွိတဲ့.BBC_Blogဆိုက္မွာ.အဂၤလိပ္စာနဲ႔.တာလီဘန္ေတြရဲ႕ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို.ေရးျပတယ္။.ၿပီးေတာ့.မိန္းခေလးေတြ.ေက်ာင္းတက္ပညာသင္ၾကားခြင့္ရဖို႔.ေတာင္းဆိုတာေတြလဲ.မၾကာခနေရးေလ့ရွိပါတယ္။.ပထမေတာ့.Gul_Makaiဆိုတဲ့နာမည္ဝွက္နဲ႔ေရးေနတာပါ။.ေနာက္ေတာ့.မာလာလာနာမည္ရင္းနဲ႔ေရးပါေတာ့တယ္။
တရက္မွာ.အဂၤလန္ႏိုင္ငံက.BBCသတင္း႒ာနက.သတင္းေထာက္တေယာက္ဟာ.မင္ဂိုရာၿမိဳ႕ကိုေရာက္လာပါတယ္။.မာလာလာကိုလာရွာတာပါ။.ေက်ာင္းတေက်ာင္းကို.ေရာက္သြားေတာ့.မာလာလာရဲ႕အေဖနဲ႔ေတြ႕တယ္။.ဒါနဲ႔.မာလာလာနဲ႔အင္တာဗ်ဴးလုပ္ျဖစ္တယ္။.သတင္းေထာက္က.အဂၤလန္ျပန္ေရာေတာ့.မာလာလာနဲ႔အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းေတြကို.ကမာၻကလူဖတ္မ်ားတဲ့New_York_Times.သတင္းစာႀကီးမွာေရးလိုက္တယ္။.-႐ုပ္ျမင္သံၾကားBBCအစီအစဥ္မွာလဲ.အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခဲ့တာေတြျပတယ္။.မီဒီယာေတြေၾကာင့္.ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ.တာလီဘန္ေတြရဲ႕ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ.မိန္းခေလးေတြေက်ာင္းတက္ပညာသင္ၾကားခြင့္မရတာေတြ.ကမာၻႀကီးကသိသြားတယ္။.ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက.မာလာလာကို."International_Children_Peace_Prizeဆုႀကီးခ်ီးျမႇင့္လိုက္တယ္။.တာလီဘန္ေတြကေတာ့.သူတို႔ရက္စက္မႈေတြကို.ကမာၻကသိသြားလို႔.မာလာလာကို.အရမ္းေဒါသထြက္ေနၾကတယ္။.သူမကို.Blogမွာစာေရးေနတာမရပ္ရင္.သတ္ပစ္မယ္လို႔ၿခိမ္းေခ်ာက္စာေတြပို႔တယ္။.မာလာလာမရပ္ပါဘူး.ဆက္ေရးၿမဲပဲ။
၂၀၁၂ခုႏွစ္.ေအာက္တိုဘာ(၉)ရက္ေန႔။.မာလာလာဟာ.သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ဘတ္စ္ကားစီးၿပီး.ေက်ာင္းကိုသြားတယ္။.လမ္းမွာ.တာလီဘန္ေသနတ္သမားတေယာက္က.ဘတ္စ္ကားကိုတားၿပီး.ကားေပၚတက္လာတယ္။.မာလာလာဆိုတာ.ဘယ္သူလဲလို႔ေမးတယ္။.သူငယ္ခ်င္းေတြက.မာလာလာရွိတဲ့ဖက္ကိုၾကည့္လိုက္ၾကေတာ့.ေသနတ္သမားဟာ.မာလာလာဆီသြားၿပီး.သူမကိုအနီးကပ္ေသနတ္နဲ႔၃ခ်က္ပစ္လိုက္တယ္။.သူမရဲ႕သူငယ္ခ်င္း၂ေယာက္လဲ.ေသနတ္အပစ္ခံရေပမဲ့.ဒါဏ္ရာသိတ္ႀကီးႀကီးမရလိုက္ၾကပါဘူး။.ဒါေပမဲ့.မာလာလာကိုပစ္လိုက္တဲ့၃ခ်က္ထဲက.က်ည္ဆံတေတာင့္ဟာ.မာလာလာရဲ႕နားထင္ဘယ္ဖက္ကေန.ဝင္သြားၿပီး.ညာဖက္ပုခံုးထဲမွာ.စိုက္ဝင္သြားတယ္။.မာလာလာလဲ.ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ.ေသြးအိုင္ထဲလဲက်ၿပီး.သတိလစ္သြားတယ္။
အေျခအေနမေကာင္းတဲ့မာလာလာကို.ပါကစၥတန္.ပက္ရွဝါၿမိဳက.ေဆးရံုတခုကိုေခၚသြားတယ္။.ေသနတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္.ေၾကမြသြားတဲ့ဦးေခါင္းခြံအစေတြကိုဖယ္ထုတ္ေပးရတယ္။..မၾကာခင္မွာပဲ.မာလာလာကို.အဂၤလန္ႏိုင္ငံ.ဘာမင္ဂန္ၿမိဳ႕က.Queen_Elizabethေဆးရံုကို.ေလယဥ္နဲ႔ပို႔လိုက္တယ္။.ေသနတ္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ထိခိုက္သြားတဲ့မာလာလာရဲ႕မ်က္ႏွာကို.ခဲြစိပ္မႈအႀကိမ္ႀကိမ္လုပ္ရတယ္။.ကံေကာင္းစြာနဲ႔.မာလာလာဟာ.ဦးေႏွာက္မထိခိုက္ပဲ.ပံုမွန္ျဖစ္လာပါတယ္။.-၂၀၁၃ခုႏွစ္.မတ္လမွာ.ဆးရံုကဆင္းေတာ့.သူမရဲ႕ျမိဳ႕ကိုမျပန္ေတာ့ပဲ.အဂၤလန္.ဘာမင္ဂန္ၿမိဳ႕မွာပဲ.ေက်ာင္းဆက္တက္ေနလိုက္ပါတယ္။.ဒါေပမဲ့.တကမာၻလံုးမွာရွိၾကတဲ့ကေလးေတြ.ပညာသင္ၾကားခြင့္ရေရးကို.အဂၤလန္ႏိုင္ငံကေန.ပိုမိုျပင္းထန္တဲ့လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြျပဳလုပ္လာပါတယ္။.လြတ္လပ္တဲ့အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာ.လုပ္ရေတာ့.သူမရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ.ပိုလူသိမ်ားလာတယ္။
မာလာလာေသနတ္နဲ႔အပစ္ခံရတဲ့သတင္းရယ္.အဂၤလန္မွာ.သူမရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္.ကမာၻ့ႏိုင္ငံေတြဟာ.တာလီဘန္ေတြရဲ႕ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ.တခိ်ဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာက်ာင္းေနခြင့္မရတဲ့ကေလးေတြအေၾကာင္းပိုၿပီးသိလာၾကတယ္။.ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ.ကေလးတိုင္းပညာသင္ယူခြင့္ရေရးအတြက္.အစိုးရကို.လူေတြကဆႏၵျပေတာင္းဆိုလာၾကတယ္။.ေနာက္ဆံုး.ကမာၻ့ကုလသမဂၢႀကီးက.ကေလးတိ္ုင္းပညာသင္ၾကားခြင့္ျပဳဖို႔.ႏိုင္ငံတကာဥပေဒျပ႒ာန္းလိုက္ရတယ္။.မာလာလာရဲ႕ဓါတ္ပံုနဲ႔သတင္းဟာ-၂၀၁၃ခုႏွစ္ထုတ္ကမာၻေက်ာ္Times,Newsweekစတဲ့မဂၢဇင္းေတြအပါအဝင္.ကမာၻ့စာနယ္ဇင္းေတြမွာ.ေဖၚျပခံရတယ္။.ႏိုင္ငံတကာကလဲ.မာလာလာကို.ဂုဏ္ျပဳဆုေတြအမ်ားႀကီးခ်ီးျမႇင့္ၾကတယ္။
၂၀၁၄ခုႏွႇစ္ေအာက္တိုဘာလမွာ.အသက္၁၇ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့မာလာလာကိုကမာၻ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုႀကီးကို.အိႏၵိယႏိုင္ငံသားအသက္၆၀အရြယ္.Kailash_Satyarthiနဲ႔ပူးတြဲခ်ီျမင့္လိုက္လို႔.မာလာလာဟာ.အသက္အငယ္ဆံုးႏိုဘယ္ဆုရွင္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။.သူတို႔၂ေယာက္ဟာ.ႏိုဘယ္ဆုခ်ီးျမႇင့္ဆုေၾကးေဒၚလာ(၁.၄)သန္းကိုတဝက္စီရၾကတယ္။.မာလာလာဟာ.သူမရတဲ့ဆုေၾကးေငြတဝက္ေဒၚလာ၇သိန္းကို.သူမေထာင္ထားတဲ့Malala_Fundအဖြဲ႕အစည္းထဲကို.ထဲ့ဝင္လိုက္ပါတယ္။.အဲဒီအဖြဲ႕ႀကီးက.တကမာၻလံုးမွာ.ဆင္းရဲတဲ့ကေလးေတြ.ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရးအကူအညီေပးဖို႔ပါ။.သူမကိုယ္က်ိဳးအတြက္.မသံုးဘူး။.-၂၀၁၃ခုႏွစ္မွာတံုးက.မာလာလာဟာ.ႏိုဘယ္ဆုစကာတင္ေနာက္ဆံုးအဆင့္မွာ.ပါခဲ့ေပမဲ့.အဲဒီႏွစ္မွာမရခဲ့ရွာဘူး။
သူမနဲ႔တျခားစာေရးဆရာတေယာက္ေပါင္းၿပီေရးလိုက္တဲ႕"I_am_Malala".စာအုပ္ဟာလဲ.ယေန႔ကမာၻေပၚမွာ.အုပ္ေရသန္းခ်ီေရာင္းေနရတယ္။
ဘာေၾကာင့္.မာလာလာကို.ႏိုဘယ္ဆုႀကီးခ်ီးျမႇင့္လိုက္ရတာလဲ။
ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့တာလီဘန္ေတြကိုမေၾကာက္မရြံ့အန္တုၿပီး.မိန္းခေလးေတြေက်ာင္းတက္ခြင့္ရေအာင္ေတာင္းဆိုရဲခဲ႕တာရယ္၊.မာလာလာကိုေသနတ္နဲ႔ပစ္သတ္တဲ့အျဖစ္အပ်က္နဲ႔သူမရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္.တကမာၻလံုးမွာကေလးတိုင္းပညာသင္ခြင့္ရေရးေတာင္းဆိုမႈေတြေပၚေပါက္ေစခဲ့တာရယ္၊.မာလာလာကို.စံနမူနာယူၿပီး.လူငယ္ေတြၾကားမွာ.ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ေတြ.ပညာသင္ယူခ်င္စိတ္ေတြေပၚလာၾကတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြေျကာင့္.မာလာလာကို.ႏိုဘယ္ဆုေပးခဲ့တာပါ။
.ႏိုဘယ္ဆုလက္ခံတဲ့အခမ္းအနားမွာ."တာလီဘန္ဟာ.က်မရဲ႕နဖူးဘယ္ဖက္ကို.ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခဲ႔ပါတယ္။.က်မရဲ႕သူငယ္ခ်င္း၂ေယာက္ကိုလဲပစ္ခဲ့တာပါ။.တာလီဘန္ေတြထင္တာက.သူတို႔ရဲ႕က်ည္ဆံဟာ.က်မရဲ႕ပါးစပ္ကို.ပိတ္သြားေစလိမ့္မယ္လို႔။.ဒါေပမဲ့.သူတို႔လုပ္ရပ္မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး"လို႔ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
၁၅ႏွစ္အရြယ္ေကာင္မေလးတေယာက္ကေတာင္.ကမာၻႀကီးကို.ေျပာင္းလဲသြားေအာင္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ေသးရင္.တို႔လူငယ္ေတြကေရာ.အနဲဆံုး.ကိုယ့္မိသားစု.ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္.ျမိဳ႕.ႏိုင္ငံကိုေျပာင္းလဲေစမဲ့လုပ္ရပ္ေလးေတြ.မလုပ္ႏိုင္ၾကဘူးလား။